مدیرعامل محترم روزنامه رسمی کشور
به پیوست یک فقره آیین‌نامه «بکارگیری مسؤول ایمنی در کارگاهها» (به انضمام لوح فشرده) مصوب موضوع ماده۸۵ قانون کار برای درج در آن روزنامه ارسال می‌گردد، دستور فرمایید پس از درج یک نوبت، نسبت به ارسال یک نسخه از روزنامه حاوی آیین‌نامه چاپ شده به دفتر روابط عمومی اقدام نمایند.
وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی ـ علی ربیعی
آیین‌نامه بکار گیری مسؤول ایمنی در کارگاهها
هدف: این آیین‌نامه به منظور ارتقای سطح ایمنی درکارگاه‌های مشمول و نظام‌مند نمودن بکارگیری افراد شایسته و واجد صلاحیت در زمینه ایمنی و پیشگیری از حـوادث ناشی از کار و برای صیانت از نیروی انسانی و منابع مادی کشور تدوین گردیده است.
دامنه شمول: این آیین‌نامه به استناد مواد ۸۵ و۸۶ قانون کار جمهوری اسلامی ایران تـدوین و برای تمامیکارگـاه‌های مشمول این قانون لازم‌الاجراء می‌باشد.
ماده۱ـ کارفرما مکلف است به منظور اجرای آیین‌نامه‌های ایمنی و حفاظت فنی مصوب شورایعالی حفاظت فنی، با توجه به شرایط و مخاطرات کارگاه و بر اساس شرح وظایف پیوست شماره (۱)، افرادی را که مطابق این آیین‌نامه تأیید صلاحیت شده‌اند را به عنوان مسؤول/ مسؤولان ایمنی بکارگیری نماید.
تبصره‌ـ تمامی افرادی که با یکی ازعناوین: مسؤول حفاظت فنی، افسر ایمنی، ناظرایمنی، رابط ایمنی، همیار ایمنی، کارشناس ایمنی در کارگاهها فعالیت می‌نمایند، مشمول این آیین‌نامه بوده و لازم است صلاحیت نامبردگان توسط اداره بازرسی کار بررسی و پس از اخذ تأییدیه، در کارگاه عهده‌دار وظایف محوله مندرج در این آیین‌نامه گردند.
ماده۲ـ سیاست گذاری و تعیین اولویت جذب و نحوه حضور مسؤول/ مسؤولان ایمنی درکارگاه‌های مشمول، براساس وسعت کارگاه، تعداد کارگران شاغل، نوع فعالیت و مخاطرات موجود، به جز مواردی که در آیین‌نامه‌ها و مقررات قانونی مربوطه الزام گردیده، براساس ضوابطی خواهد بود که توسط کارگروهی متشکل از نمایندگان کارگر و کارفرما در شورای عالی حفاظت فنی و اداره کل بازرسی کار تدوین و توسط مدیرکل بازرسی کار ابلاغ خواهد گردید.
ماده۳ـ احراز و صدورتأییدیه صلاحیت برای مسؤول ایمنی، مطابق جدول پیوست شماره (۲) این آیین‌نامه، توسط اداره کل تعاون، کار و رفاه اجتماعی استان (اداره بازرسی کار) انجام می‌شود.
تبصره۱ـ تأییدیه صلاحیت مسؤول ایمنی با امضای رییس بازرسی کار استان و برای مدت دو سال صادر خواهد شد.
تبصره۲ـ تمدید مجدد صلاحیت مسؤول ایمنی، با بررسی مستندات ارایه شده مرتبط با شرح وظایف، طی دوره‌های آموزشی و بازرسی از محل کارگاه توسط بازرس کار محل انجام خواهد شد.
تبصره۳ـ درصورت اعتراض متقاضی به عدم تأیید صلاحیت، نظر مدیرکل استان اعلام و در صورت اعتراض مجدد، موضوع توسط اداره کل بازرسی کار بررسی و اعلام نظر قطعی خواهد گردید.
تبصره۴ـ بخشهای غیرحاکمیتی فرآیند تأیید صلاحیت، بنابر تشخیص اداره کل بازرسی کار و مطابق مقررات جاری کشور، قابل واگذاری به بخش غیردولتی خواهد بود.
ماده۴ـ مسؤول/ مسؤولان ایمنی موظف به گذراندن دوره‌های آموزش عمومی و بازآموزی تخصصی خواهند بود که توسط مرجع ذیصلاح موضوع آیین‌نامه آموزش ایمنی کارگران، کارفرمایان و کارآموزان و با هماهنگی اداره کل بازرسی کار تعیین و توسط مجریان آموزشی ذیصلاح برگزار می‌گردد.
تبصره۱ـ افرادی که گواهینامه قبولی در آزمون‌های ادواری دوره عمومی ایمنی که توسط مرکز تحقیقات و تعلیمات حفاظت فنی و بهداشت کار برگزار می‌گردد را ارایه نمایند، از شرط ارایه گواهینامه دوره عمومی معاف می‌باشند.
تبصره۲ـ هزینه‌های مربوط به دوره‌های آموزشی و بازآموزی مورد نیاز مسـؤول/ مسؤولان ایمنـی شاغل در کارگاه، توسـط کارفـرمای مـربوطه پرداخت خواهد گردید.
ماده۵ ـ کارفرما مکلف است ظرف مدت یک سال نسبت به تطبیق شرایط مسؤول/ مسؤولان ایمنی کارگاه، که قبل ازتصویب این آیین‌نامه مشغول بکار بوده‌اند، با مفاد آیین‌نامه اقدام نماید.
تبصره‌ـ افرادی که قبل از تصویب این آیین‌نامه، با عنوان مسؤول ایمنی در کارگاه مشـغول بکار بـوده‌اند، با ارایه گـواهی سابقه، از شـرط احراز رشـته تحصیلی معاف می‌باشند.
ماده۶ ـ کارفرما مکلف است ترتیبی اتخاذ نماید تا گزارش عملکرد مسؤول ایمنی بر اساس شرح وظایف پیوست شماره (۱) این آیین‌نامه، در پایان هر فصل به صورت مکتوب و یا از طریق سامانه الکترونیکی که به همین منظور طراحی خواهد شد، به واحد بازرسی اداره تعاون، کار و رفاه اجتماعی محل ارسال نماید.
تبصره‌ـ سامانه گزارش عملکرد ظرف مدت یکسال از تاریخ تصویب این آیین‌نامه توسط وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی طراحی و اجرا خواهد گردید.
ماده۷ـ در خصوص افرادی که بدواً در کارگاه شاغل می‌گردند، کارفرما مکلف است پس از اعلام تأیید صلاحیت مسؤول ایمنی، با نامبردگان قرارداد کار منعقد ویک نسخه از آن را به اداره تعاون، کار ورفاه اجتماعی محل ارسال و یا در سامانه‌ای که اعلام خواهد شد، ثبت نماید.
ماده۸ ـ کارفرما مکلف است در صورت قطع رابطه کاری با مسؤول ایمنی، مراتب را به اداره تعاون، کار و رفاه اجتماعی محل (بازرسی کار) اعلام و بلافاصله نسبت به جایگزینی فرد واجد شرایط اقدام نماید بطوری که تحت هیچ شرایطی کارگاه بدون مسؤول ایمنی نباشد.
ماده۹ ـ مسؤولیت اجرای شرح وظایف مسؤول ایمنی که در این آیین‌نامه ذکر گردیده بعهده کارفرما بوده و بکارگیری شخص یا اشخاص مذکور رافع مسؤولیت‌های قانونی کارفرما در قبال وظایف محوله براساس قانون کار و سایر قوانین و مقررات دیگر نخواهد بود.
این آیین‌نامه مشتمل بر ۹ ماده و ۹ تبصره به استناد مواد ۸۵، ۸۶، ۹۱ و۱۷۶ قانون کار جمهوری اسلامی ایران در جلسه مورخ ۳۱/۱/۱۳۹۴شورای عالی حفاظت فنی تدوین و در تاریخ ۱۶/۲/۱۳۹۴ به تصویب وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی رسید.
پیوست شماره ۱ـ شرح وظایف مسؤول ایمنی
۱. همکار ی و تشر ی ک مساع ی با بازرسان کار.
۲. شناسا یی و مستند نمودن آیین‌نامه‌ها و دستورالعملها ی ا ی من ی مرتبط با فعال ی ت کارگاه و پ ی گ ی ر ی در خصوص انطباق کارگاه با قوان ی ن مقررات مذکور
۳. شناسا یی خطر، ارز ی اب ی ر ی سک و ته ی ه برنامه‌های پاسخگو یی و کنترل خطرات موجود درکارگاه.
۴. پ ی گ ی ر ی برنامه‌های مربوط به اقدامات اصلاح ی و بهبود شرا ی ط ا ی من ی در کارگاه و نظارت بر اجرا ی آنها
۵. تدو ی ن برنامه عمل ی ات ی به منظور بازرس ی مستمر از فرآ ی ند انجام کار و شرا ی ط کار کارگران کارگاه در خصوص ا ی من ی و مستند نمودن نتا ی ج و اعلام به مد ی ر ی ت و پ ی گ ی ر ی تصم ی مات مد ی ر ی ت ی .
۶. ثبت آمار حوادث ناش ی از کار و گزارش آن به اداره تعاون، کار ورفاه اجتماع ی محل وهمچن ی ن تجز ی ه و تحل ی ل آنها به منظور جلوگ ی ر ی از تکرار موارد مشابه.
۷. همکار ی در زم ی نه ن ی از سنج ی ، آموزش و سنجش اثر بخش ی آموزشها ی ا ی من ی کارگران کارگاه و همچن ی ن انجام اقدامات ی در زم ی نه فرهنگ‌ساز ی و اطلاع‌رسان ی موضوعات مرتبط با ا ی من ی .
۸. ن ی ازسنج ی ، نظارت برخر ی د، آموزش، تحو ی ل و استفاده از وسا ی ل حفاظت فرد ی و همچن ی ن بازد ی د و معا ی نه وسا ی ل مذکور بجهت جا ی گز ی ن ی تجه ی زات مع ی وب در کارگاه.
۹. نظارت بر نظم و ترت ی ب و آرا ی ش مواد اول ی ه و محصولات و استقرار ماش ی ن‌آلات و ابزار کار به نحو صح ی ح و ا ی من و همچن ی ن تشر ی ک مساع ی در تطابق صح ی ح کار و کارگر در مح ی ط کار و همچن ی ن نظارت بر مد ی ر ی ت تغ یی ر در کارگاه
۱۰. ته ی ه و تدو ی ن دستورالعملها ی ا ی من ی و حفاظت فن ی برا ی تمام ی دستگاهها و ابزارها و نظارت بر رعا ی ت دستورالعملها ی مذکور
۱۱. شناسا یی اعمال ناا ی من بجهت ا ی راد تذکرات و تشو ی ق و ا ی جاد انگ ی زه مناسب برا ی اعمال و رفتار ا ی من در کارگران وپ ی شنهادات لازم درا ی ن خصوص به کارفرما
۱۲. همکاری در تدوین رویه اجرایی آمادگی و مدیریت بحران و واکنش در شرایط اضطراری و همچنین برگزاری مانورهای آمادگی در شرایط اضطراری
۱۳. اعلام نظر در امور ایمنی پیمانکاران بکار گرفته شده در کارگاه و ایجاد همکاری لازم و مناسب با پیمانکاران در جهت رعایت قوانین و مقررات ایمنی توسط نامبردگان و ارایه گزارش به کارفرما
۱۴.شرکت در جلسات آموزشی و بازآموزی، همایش‌ها و جلسات مرتبط با موضوع ایمنی و بهداشت در کارگاه
۱۵. پیگیری در جهت اخذ گواهینامه‌های ایمنی لازم برای وسایل و تجهیزات مطابق با آیین‌نامه‌های مرتبط نظیر ارت، دیگ بخار و
۱۶. تهیه MSDS مواد شیمیایی مطابق فرمت‌های استاندارد و در دسترس قراردادن آن برای افراد در معرض
۱۷. اخذ، مستند نمودن و بررسی گزارشات، شکایات و اعتراضات وارده در خصوص مسایل ایمنی و ارجاع موضوع به کمیته و افراد مسؤول در کارگاه برای تصمیم‌گیری
۱۸. انجام سایر وظایف محوله در حوزه ایمنی
پیوست شماره ۲ـ شرایط صدور تأییدیه برای فعالیت مسؤول ایمنی
الف. ارایه مدارک زیر:
۱. معرفی‌نامه از کارگاه متقاضی
۲. تکمیل فرم ثبت نام به همراه: یک قطعه عکس ۴*۳، تصویر برابر اصل گواهی پایان تحصیلات مطابق رشته‌های جدول ذیل
۳. گواهی قبولی در دوره‌های آموزشی ذیل:
دوره عموم ی ا ی من ی ی ا گواه ی قبول ی در آزمون ادوار ی
دوره شناسا یی خطر و ارز ی اب ی ر ی سک ( Risk assessment )
شرکت در جلسه توج ی ه ی شرح وظا ی ف
دوره تخصص ی ا ی من ی (برا ی تأیید صلاح ی ت مجدد)
